Eigenaren van woningen, kantoren en bedrijfsruimten moeten in het kader van het Damocles beleid controles op het verhuurde (laten) uitvoeren. Dit om met recht te kunnen stellen dat hen geen verwijt kan worden gemaakt van de aanwezigheid van hennep of andere zaken die volgens de wet niet geoorloofd zijn. De controles moeten gericht zijn op het gebruik van het pand. De afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft dit in een recente uitspraak geoordeeld. Kort en goed is de Burgemeester op basis van artikel 13b van de Opiumwet bevoegd een onroerende zaak voor een langere periode te sluiten.

Doel van de sluiting

Het doel van een sluiting zal duidelijk zijn. De wetgever benadrukt daarbij dat sluiting bedoelt is als herstelsanctie en niet als straf. Het gaat om het doorbreken van de functie van het onroerend goed als locatie voor verboden teelt of loket om verboden zaken te kopen. Als vastgoedeigenaar of vastgoedmanager zit u hier helemaal niet op te wachten. Een gemiddelde ontmanteling van een hennepzolder levert al snel een schadepost van meer dan tienduizend euro op. Als daar twee of meer maanden sluiting bij komen verdwijnen de rendementen als sneeuw voor de zon. En dat voelt wel degelijk als straf.

Veroorzaker niet van belang

Het toepassen van bestuursdwang is dus gericht op het herstellen van de openbare orde in de omgeving. Voor het in gang zetten van de actie tot sluiting is het niet van belang wie de overtreding heeft begaan. De constatering van overtreding van de Opiumwet is voldoende om over te gaan tot optreden. In een bestuursrechtelijke procedure hoeven geen strafrechtelijke bewijsregels in acht genomen te worden. De feiten welke naar voren zijn gekomen uit het proces-verbaal en/of het hennepinformatiebericht van de politie zijn voldoende.

Over verwijtbaarheid

Van eigenaren wordt verwacht dat zij zich tot op zekere hoogte informeren over het gebruik dat van het pand wordt gemaakt. Dat is vaste rechtspraak, zie onder meer de uitspraak van 17 oktober 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3351. Die rechtspraak brengt mee dat eigenaren concreet toezicht moeten houden op het gebruik van een pand dat zij verhuren. Het is niet genoeg als zij het pand alleen maar bezoeken. Ook moeten controles uitgevoerd worden die zijn gericht op het gebruik van het pand.

Periode van sluiting

Steeds meer Gemeenten nemen in het beleid een handhavingsmatrix op. In deze matrix is te lezen voor welke periode cafés, coffeeshops, bedrijfsruimtes, loodsen en woningen door de burgemeester gesloten kunnen worden.

Preventieve maatregel

Kerckhoffs & Lasonder adviseert eigenaren en verhuurders periodiek een proces verbaal van constatering (bewijsrapportage) te laten maken van het gehuurde. De Gerechtsdeurwaarder legt in het verbaal de bevindingen op locatie vast. Naast de vastlegging, dat een bewijs van controle is, gaat van deze controle een preventieve werking uit. De kans op hennepteelt of andere ongeoorloofde praktijken in het gehuurde neemt daarmee substantieel af. Het is weliswaar niet verplicht maar erg verstandig.